Xây dựng một Văn hóa An Toàn Thực Phẩm vững mạnh nghĩa là đưa các giá trị về an toàn thực phẩm trở thành tư duy và hành vi của mọi người trong tổ chức từ lãnh đạo cấp cao đến nhân viên tuyến đầu. Việc này không chỉ là chính sách và quy trình mà còn là con người, thái độ và sự cam kết.
Khi nói đến sản xuất thực phẩm, an toàn và chất lượng của thực phẩm mà chúng ta sản xuất và cung cấp là điều tối quan trọng. Việc xây dựng một văn hóa an toàn thực phẩm không chỉ mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe cộng đồng thông qua việc bảo vệ người tiêu dùng, mà còn đem lại lợi ích kinh tế đáng kể.
Mặc dù Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) báo cáo rằng hàng triệu người Mỹ bị ảnh hưởng bởi các bệnh do thực phẩm gây ra mỗi năm, nhưng phần lớn trong số này có thể phòng ngừa được. Việc ngăn chặn chỉ một vụ thu hồi thực phẩm cũng có thể giúp nhà sản xuất tiết kiệm hàng triệu đô la tiền phạt và thiệt hại về danh tiếng dẫn đến sụt giảm doanh số bán hàng.
Đạo luật Hiện đại hóa An Toàn Thực Phẩm (FSMA), được ký thành luật vào năm 2011, đóng vai trò như một kim chỉ nam cho các biện pháp chủ động về an toàn thực phẩm, với mục tiêu phòng ngừa thay vì phản ứng sau khi xảy ra sự cố.
Mặc dù các quy định pháp luật như FSMA đã giúp ngành công nghiệp thực phẩm đạt được nhiều tiến bộ trong việc giảm thiểu ô nhiễm thực phẩm, nhưng an toàn và chất lượng thực phẩm không thể chỉ dựa vào yêu cầu pháp lý. Cần có một nền văn hóa an toàn thực phẩm mạnh mẽ trong nội bộ doanh nghiệp để duy trì và cải tiến liên tục, vượt xa yêu cầu tối thiểu của luật định.
Việc cung cấp thực phẩm an toàn và chất lượng cao phải là ưu tiên hàng đầu đối với tất cả những ai tham gia vào ngành công nghiệp thực phẩm – từ các nhà sản xuất và nhà cung cấp thực phẩm đến các cửa hàng tạp hóa và nhà hàng, từ giám đốc điều hành và giám đốc tài chính đến công nhân tại các nhà máy sản xuất. Các nhà sản xuất thực phẩm có thể loại bỏ nguy cơ nhiễm bẩn thực phẩm ở bất kỳ điểm nào trong chuỗi cung ứng bằng cách xây dựng văn hóa an toàn thực phẩm.
Tại sao an toàn thực phẩm lại quan trọng
An toàn và chất lượng thực phẩm mà chúng ta tiêu thụ có những tác động sâu rộng về kinh tế, kinh doanh và sức khỏe cộng đồng. An toàn thực phẩm quan trọng vì một số lý do, bao gồm:
- Bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Thực phẩm không chỉ là một loại hàng hóa – đó là thứ con người đưa vào cơ thể. Khi một công ty sản xuất thực phẩm, mức độ an toàn của sản phẩm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Việc không đảm bảo an toàn thực phẩm có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng cho người tiêu dùng.
- Sự hài lòng của khách hàng. Thực phẩm không chỉ là một sản phẩm. Chỉ một trải nghiệm tồi tệ với một sản phẩm thực phẩm cụ thể cũng có thể để lại ấn tượng lâu dài. Người tiêu dùng có xu hướng dễ tha thứ hơn với các sản phẩm không phải thực phẩm như quần áo, nhưng một trải nghiệm tồi tệ với thực phẩm có thể dẫn đến mất lòng tin và mất khách hàng.
- Tiết kiệm chi phí. Tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm và liên tục sản xuất thực phẩm chất lượng cao sẽ giúp tiết kiệm chi phí trong dài hạn. Cam kết mạnh mẽ đối với an toàn và chất lượng thực phẩm sẽ tạo ra sự trung thành của khách hàng, khách hàng quay lại mua hàng, đánh giá tích cực về sản phẩm và danh tiếng thương hiệu tốt. Ngược lại, một sự cố về an toàn thực phẩm có thể gây thiệt hại lớn về tài chính và ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của công ty.
- Tuân thủ quy định pháp luật. Các nhà sản xuất thực phẩm và nhà cung cấp của họ phải tuân thủ các quy định về an toàn và chất lượng thực phẩm được ban hành bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), các cơ quan chính phủ khác và các sở y tế địa phương. Các công ty phải tuân thủ các quy định này để hoạt động hợp pháp, nếu không sẽ phải đối mặt với các hình phạt như phạt tiền, đóng cửa nhà máy, hoặc những hậu quả nghiêm trọng hơn.
Cách xây dựng văn hóa an toàn thực phẩm
An toàn thực phẩm là trách nhiệm chung của nhiều mắt xích trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Để đảm bảo thực phẩm an toàn và chất lượng cao, tất cả những người tham gia chuỗi cung ứng cần hiểu rõ vai trò của mình có tác động như thế nào. Các nhà sản xuất thực phẩm có thể xây dựng văn hóa an toàn thực phẩm trong doanh nghiệp của mình bằng các cách sau:
1. Nhắc nhở người lao động về mục tiêu chính:
Đảm bảo tất cả nhân viên hiểu rằng trách nhiệm chính của họ là bảo vệ người tiêu dùng và giữ cho họ an toàn. Người lao động trong chuỗi cung ứng cần nhận thức rằng họ không chỉ đang sản xuất hàng hóa, mà đang tạo ra thực phẩm mà người khác sẽ tiêu thụ. Ví dụ, gói khoai tây chiên mà họ kiểm tra có thể nằm trong hộp cơm trưa của con họ. Hãy tạo mối liên hệ giữa sản phẩm mà người lao động xử lý với chính trải nghiệm sống cá nhân của họ.
2. Đào tạo thường xuyên:
Việc đào tạo liên tục là yếu tố quan trọng để duy trì văn hóa an toàn thực phẩm. Các công ty cần tổ chức đào tạo hội nhập cho nhân viên mới và yêu cầu đào tạo lại hàng năm cho tất cả nhân viên. Mỗi nhà sản xuất và nhà cung ứng thực phẩm nên ghi nhớ “Bốn chữ C” của an toàn thực phẩm – Làm sạch, Nấu chín, Làm lạnh và Tránh nhiễm chéo – để nhân viên nắm được các nguyên tắc cơ bản. Hãy kết nối giữa những gì nhân viên làm hàng ngày tại nhà máy và những gì họ làm trong chính gian bếp của họ. Ví dụ, họ sẽ không bao giờ chuẩn bị cà rốt hay dưa chuột trên bề mặt chưa được vệ sinh sau khi xử lý thịt gà sống. Nếu nhân viên cảm thấy mình không được đào tạo bài bản, văn hóa an toàn thực phẩm sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực.
3. Giáo dục người lao động về các quy định và quy trình:
Việc đào tạo chính thức cũng như thực hành hằng ngày cần bao gồm việc giáo dục nhân viên về các quy định và quy trình an toàn thực phẩm – từ FSMA, GMP cho đến HACCP. Một số quy định dễ hiểu, nhưng một số khác cần giải thích kỹ hơn. Ví dụ, nhân viên dễ hiểu về việc đội mũ lưới và thay quần áo sạch khi vào làm việc, nhưng các thực hành tốt về kiểm soát dị ứng thực phẩm thì có thể mơ hồ hơn. Họ có thể không biết rằng chỉ một lượng bụi đậu phộng siêu nhỏ cũng có thể làm ô nhiễm khu vực không có chất gây dị ứng. Các cuộc đánh giá định kỳ và kiểm tra chất lượng là cơ hội tuyệt vời để củng cố lại đào tạo.
4. Trao quyền cho nhân viên:
Nhân viên nên cảm thấy tự tin khi tham gia tích cực vào văn hóa an toàn thực phẩm. Cam kết này phải đến từ lãnh đạo cấp cao, với sự hỗ trợ từ các trưởng bộ phận chất lượng, vận hành, kỹ thuật, marketing và bán hàng. Một số cách trao quyền cho nhân viên gồm:
- Thiết lập chính sách tố cáo, khuyến khích nhân viên báo cáo các hành vi không an toàn mà không sợ bị trả thù
- Tạo ra kênh báo cáo ẩn danh
- Công nhận và khen thưởng những nhân viên có đóng góp nổi bật trong an toàn thực phẩm
Các cạm bẫy thường gặp trong an toàn thực phẩm
- Chi phí và thời gian: Việc xây dựng văn hóa an toàn thực phẩm đòi hỏi sự đầu tư từ lãnh đạo. Dù có thể tốn kém và mất thời gian ban đầu, nhưng lợi ích lâu dài hoàn toàn xứng đáng.
- Tỷ lệ nghỉ việc cao: Việc thay đổi nhân sự liên tục khiến văn hóa an toàn khó bền vững. Do đó, đào tạo và giáo dục liên tục là bắt buộc.
- Ngôn ngữ và trình độ học vấn: Nếu bạn có lực lượng lao động đa ngôn ngữ hoặc có trình độ học vấn thấp, việc xây dựng văn hóa an toàn thực phẩm sẽ phức tạp hơn. Cần đảm bảo rằng không chỉ tài liệu đào tạo, mà cả các cuộc họp hàng ngày cũng phải được dịch và trình bày theo cách dễ hiểu nhất.
- Tuân thủ từ nhà cung cấp: Công ty chỉ an toàn khi chuỗi cung ứng cũng an toàn. Do đó, cần kiểm tra định kỳ và đảm bảo nhà cung cấp tuân thủ theo tiêu chuẩn GFSI. Nếu không có đội đánh giá nội bộ, doanh nghiệp có thể thuê bên thứ ba đánh giá định kỳ.
Kết luận:
Xây dựng văn hóa an toàn thực phẩm không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là trách nhiệm đạo đức và điều kiện cần để kinh doanh bền vững. Việc giáo dục và trao quyền cho nhân viên, tuân thủ quy định và củng cố thực hành tốt sẽ giúp doanh nghiệp bảo vệ sức khỏe cộng đồng, làm hài lòng khách hàng và phát triển vững chắc trong dài hạn.
